
ضرورت بازتعریف کارآمدی مساجد در تمدنسازی معاصر
به گزارش روابط عمومی ستاد هماهنگی کانونهای فرهنگی هنری مساجد از استان اصفهان، امیرحسین پرورش، سرپرست ستاد هماهنگی کانونهای فرهنگی هنری مساجد استان اصفهان، به مناسبت روز جهانی مساجد بر ضرورت بازتعریف نقش و کارآمدی مساجد در جامعه امروز تأکید کرد و گفت: اگر مساجد صرفاً به مکانی برای عبادات فردی و رشد معنوی شخصی محدود شوند، توانایی سازماندهی اجتماعی خود را از دست میدهند. مشکل اصلی امروز، فقدان یک ایده مرکزی روشن، جذاب و قابلدفاع برای فعالیت مساجد است.
وی با مرور نقش تاریخی مساجد در دهههای ۵۰ و ۶۰، افزود: در آن دوران، مساجد پایگاه سازماندهی اجتماعی و سیاسی مردم بودند؛ چه در مسیر پیروزی انقلاب اسلامی و چه در دوران دفاع مقدس. امروز نیز انتظار میرود که مساجد چنین نقشی را ایفا کنند، اما تا زمانی که ایدهای محوری و گفتمان مرکزی در جامعه شکل نگیرد، این مهم محقق نخواهد شد.
پرورش با اشاره به پیامدهای سیاستزدایی از مساجد تصریح کرد: یکی از خطاهای راهبردی در مدیریت مساجد، دور کردن آنها از عرصه سیاست بود. این روند باعث کاهش حضور نخبگان و فاصله گرفتن مساجد از مسائل واقعی جامعه شده است. مساجد باید متناسب با شرایط هر محله و ظرفیت روحانیون، بار دیگر به بطن فعالیتهای اجتماعی و سیاسی بازگردند تا پویایی خود را بازیابند.
وی مسئله اقتصاد سیاسی مساجد را نیز یکی از چالشهای جدی دانست و اظهار داشت: تأمین مالی مساجد عمدتاً بر دوش خیرین است و این امر موجب شده اولویتها بر اساس سلیقه فردی خیرین پیش برود، نه نیازهای واقعی جامعه. در نتیجه، شاهد ساخت بناهای مجلل هستیم اما برنامههای فرهنگی و اجتماعی با کمبود منابع روبهرو هستند. برای احیای نقش تاریخی مساجد، دولت و نهادهای عمومی باید حمایت مالی پایدار از این نهادها را برعهده بگیرند.
سرپرست ستاد هماهنگی کانونهای فرهنگی هنری مساجد استان اصفهان در ادامه با اشاره به مقتضیات عصر دیجیتال گفت: با گسترش شبکههای اجتماعی، مفهوم مکان و اجتماع تغییر کرده است. نسل جوان امروز نیازهای اجتماعی و ارتباطی خود را عمدتاً در فضای مجازی تأمین میکند؛ بنابراین مساجد نیز باید با حضور فعال در این فضا و طراحی برنامههای نوین، ارتباط مؤثر خود با نسل جدید را حفظ کنند.
وی در جمعبندی سخنان خود تأکید کرد: فقدان ایده محوری روزآمد، سیاستزدایی آسیبزا، اقتصاد ناکارآمد و بیتوجهی به تغییرات اجتماعی، از عوامل اصلی رکود کارکرد مساجد در جامعه امروز است. اگر این چالشها را به فرصت تبدیل کنیم، مساجد میتوانند بار دیگر به کانون تمدنسازی و نقشآفرینی اجتماعیسیاسی تبدیل شوند.